Filosofie
Het is van wezenlijk belang dat Taekwon-do niet alleen wordt gezien
als een zelfverdedigingssport. Bij sport is altijd een
competitie-element aanwezig waarbij een spel gespeeld wordt met de
bedoeling dat er een winnaar uit komt. Taekwon-do leent zich uitstekend
voor sportbeoefening en het is een belangrijk facet van Taekwon-do
beoefening. Maar in de visie van de UTI is Taekwon-do meer.
Kunst
De UTI ziet Taekwon-do als een zelfverdedigingskunst.
Je zou hiermee kunnen zeggen dat Taekwon-do bestaat uit een aantal
oefeningen die de gezondheid bevorderen. Als je dit zegt heeft
Taekwon-do beoefening een duidelijk doel, de gezondheid, waarvoor alle
middelen zoals de tuls, partneroefeningen, ki-oefeningen, sparren, etc.
gebruikt worden. Deze definitie neemt het sport element mee.
Een definitie van "kunst" die verder gaat, wordt gevonden
als de taekwondoka naar perfectie streeft. Dan kun je zeggen dat het
beoefenen van Taekwon-do uiteindelijk een methode voor geestelijke
verrijking is. We komen hierbij uit op het ‘Do’ aspect
van Taekwon-do. "Do" staat voor ‘de weg’,
‘de manier’, ‘de reis’ en maakt deel uit van een
traditionele Aziatische levensbeschouwing. Dit is voor westerlingen niet
altijd gemakkelijk te begrijpen. Wij zijn geneigd om een reis te zien
als een noodzakelijke inspanning om ergens te komen. In de traditionele
Oosterse denkwijze is het vaak niet belangrijk om daadwerkelijk de
plaats van bestemming te bereiken, maar gaat het om de reis zelf.
Kunst en kunde
Een metafoor die nogal eens gebruikt wordt, is dat Taekwon-do zowel
een ‘kunde’ als een ‘kunst’ is.
‘Kunde’ staat dan voor technische vaardigheid en trainen
omwille van de techniek, de sport, de competitie of de recreatie.
‘Kunst’ kan hierbij een extra dimensie zijn. Het
perfectioneren van de techniek gebeurt dan niet langer om steeds beter
te worden, of om de tegenstander te overwinnen, maar om een hoger doel
te bereiken. Lichaam en geest worden getraind om één te
zijn. Er treedt een andere vorm van bewustzijn op waardoor een andere
levenshouding aangenomen kan worden.
‘Kunde’ en ‘kunst’ zijn in een soort
continuüm onlosmakelijk met elkaar verbonden. De Taekwon-do
beoefening van een leerling beweegt zich aanvankelijk op het niveau van
‘kunde’, en kan zich later, als de technisch vaardigheid
voldoende gegroeid is, langzaam ontwikkelen in de richting van
‘kunst’. Een goede technische vaardigheid is voorwaarde,
maar geeft geen garantie voor het bereiken van het ‘kunst’
niveau.
De ‘kunst’ waar we hier op doelen is de kunst van de
uitvoerende muzikant en niet die van het muziekstuk, van de danser die
in zijn dans een is met de muziek en niet die van het choreografisch
werkstuk, het is de kunst van de schilder in actie en niet die van het
schilderstuk. Je moet hierbij denken aan een schilder die dank zij
jarenlange training, ervaring, en artistiek inzicht, een beeld treffend
in een paar penseelstreken op het doek zet. Hij moet de technische
vaardigheid bezitten, maar dat is genoeg: met alleen techniek produceer
je geen ‘levend’ beeld.
Perfectie
Overigens krijgen de technieken door het ‘overstijgen’
van de ‘kunde’ een hogere graad van perfectie, terwijl het
puur bezig zijn met het perfectioneren van de technieken juist hier een
belemmering voor kan zijn.
Totale perfectie is nooit te bereiken. Toch is streven ernaar
belangrijk: het schoolt de geest en vormt hiermee de spil in het
veranderen van het bewustzijn, een verandering waarbij de geest
‘vrij’ gemaakt wordt.
Door het uitvoeren van handelingen waarbij niet langer nagedacht
hoeft te worden kunnen we in een toestand van ‘ik-loosheid’
of ‘zelf-vergetenheid’ komen. Uiteraard moet je hierbij niet
tegelijkertijd ergens anders aan denken. Door de geest op deze manier
‘vrij’ te maken kunnen we in contact komen met innerlijke
krachten en open staan voor de ware grond van het leven.
"Een strijder denkt nergens aan en is
ook niet bang voor de dood, lijden of verlies. Hij is optimaal
voorbereid door in feite nergens op voorbereid te zijn. Geen enkele
gedachte leidt hem af. Zo staat hij open voor alles en zal
overwinnen."
Deze toestand van de geest wordt ook wel ‘een lege
geest’ genoemd. Je weet creatief en optimaal gebruik te maken van
al je mogelijkheden, je handelt effectief en als het ware vanzelf, je
reageert adequaat, je bent volledig gefocust, en je laat niet afleiden
door zorgen en irrelevante gedachten. Je bent het niveau van
‘kunde’ overstegen en op het niveau van ‘kunst’
beland.
De tekst hierboven is grotendeels overgenomen uit
"Taekwon-do werkboek 2&3 Dan", door K. van Orsouw, J.
Teeuwissen en S. van Oeveren, een uitgave van de UTI, p.10 en 11.
|